(Alleen gesproken tekst geldt)

Beste mensen, goedemorgen allemaal. 
Allereerst dank aan de provincie Noord-Brabant! Voor de gastvrijheid en voor de co-organisatie van dit congres. Het thema Ruimte voor een gezonde leefomgeving’ is helder. 
Een thema dat hier enorm leeft in de provincie Noord-Brabant. Zeker híer is er druk op die ruimte, door woningbouw, veeteelt en mobiliteit, onder andere door grote bedrijven als ASML. Ruimte voor een gezonde leefomgeving is zeker hier niet vanzelfsprekend – er is werk aan de winkel en Noord-Brabant is hard aan de slag. 

Ik las dat behalve de provincie ook bijna de helft van de Brabantse gemeenten is aangesloten bij het Schone Lucht Akkoord. Bijna de helft: ik ben van het type: het glas is halfvol. Maar ik nodig ook de andere helft van Noord-Brabant uit om zich aan te sluiten. Dat is wel zo gezellig.  

Ik realiseer me dat dit mijn eerste jaarcongres schone lucht is. Wat dat betreft is dit mijn maiden-speech, zou je kunnen zeggen. Bij een maidenspeech hoort iets persoonlijks. 

Ik woon en werk al ruim 25 jaar in Flevoland, ook als bestuurder. Een provincie waar veel vraagstukken van IenW een grote rol spelen: juist hier is een goed functionerend openbaar vervoer van enorme betekenis voor veel mensen. En juist hier worden mensen aangetrokken door het gevoel van vrijheid en ruimte om te wonen, te leren, te reizen en te ondernemen, en door de ruimte voor een gezonde leefomgeving. 
Uiteraard is de provincie Flevoland deelnemer van het SLA, net als mijn woonplaats Almere. 

Hoe kijk ik naar het Schone Lucht Akkoord? 
Ik sta achter de doelen van het Schone Lucht Akkoord. Gezondheidswinst is een belangrijk thema van dit kabinet. 
We zijn halverwege de looptijd van het akkoord en ik heb veel waardering voor wat er al  gezamenlijk is bereikt door gemeenten, provincies en het rijk.  
Het aantal deelnemers blijft ook groeien. Ik heet dan ook de nieuwe gemeenten, zoals Zutphen, Hardinxveld-Giessendam en Kerkrade van harte welkom! 
Ik zie ook dat er veel gebeurt op verschillende plaatsen. Zoals: 

• het project Grenzeloos Meten in Limburg, waar ik zelf op bezoek ben geweest.   
• Ook hier in Brabant lopen veel meet-projecten, zoals in de gemeente Eersel waar luchtkwaliteit en geluid worden gemeten en gemeente Meierijstad waar een mooi meetnetwerk is opgezet door bewoners zelf naar fijnstof. Dit helpt onze meetresultaten verbeteren en helpt ook bij het bewustzijn dat we allemaal een steentje kunnen bijdragen. 

We zijn ook op koers om de doelen in 2030 te halen. Het RIVM heeft de voortgang gemeten, u kent de conclusies. 

Hoe gaan we verder? 
Ik kan me voorstellen dat jullie denken: dit is een ander kabinet. Een kabinet dat hier en daar andere keuzes maakt en misschien ook keuzes die niet direct in het belang van het SLA lijken te zijn. Denk alleen al aan 130 km per uur. Gáát dit kabinet wel voor schone lucht? 
Mijn antwoord is ja. Ik heb mijn handtekening gezet onder deze portefeuille waar ook het Schone Lucht Akkoord onder valt. Die handtekening staat. Ik sta achter de doelstelling van 50% gezondheidswinst in 2030. Daar ga ik me ook voor inzetten. 
Ik zeg hier een paar dingen bij.
Ten eerste gaat het steeds om het zoeken naar balans. We hebben een heel druk land waarin we veel functies combineren: wonen, recreëren, industrie, landbouw, vervoer. Er zijn heel veel verschillende belangen. We zullen daarbij veel rekening met elkaar moeten houden en ook compromissen moeten sluiten. 
Zoals bijvoorbeeld het compromis over emissieloze steden. Veertien steden zijn hier nu wel inmiddels mee aan de slag gegaan. Anderen willen volgen. Ondernemers krijgen voldoende tijd om hier aan te wennen. 
Twee is dat de urgentie toeneemt. Dit Schone Lucht Akkoord is vrijwillig en dat blijft zo. Maar we willen wel de normen van 2030 halen; die aangescherpte Europese regels zijn verplichtend. 
Met het Schone Lucht Akkoord hebben we al veel onderzocht, uitgewerkt en ingevoerd. Dit helpt ons enorm. Ook het energieke netwerk van deelnemers helpt ons om naar die normen te werken.  
Daarbij moeten we niet vergeten dat we ook verder moeten kijken dan 2030. Het Schone Lucht Akkoord werkt aan 50% gezondheidswinst; er is dus ook nog 50% daarna te behalen. We willen in 2050 voldoen aan de zero-pollution-doelen. We moeten nu iets in gang zetten waar we straks ook wat aan hebben.  
We zijn kortom aan het kijken naar aanvullende maatregelen. Dat is nog een zoektocht. Financiering is lastig. Dat is geen geheim. We hebben voor het Schone Lucht Akkoord in ieder geval nog financiering tot 2026. Wel is er bijvoorbeeld nog veel geld beschikbaar in het potje emissieloos bouwen. 

Tot slot. 
We zijn halverwege de looptijd van het Schone Lucht Akkoord. Ik heb groot respect voor wat ik zie en hoor over de vele maatregelen en initiatieven. Er gebeurt heel veel. Ik merk heel veel motivatie om aan de slag te gaan met schonere lucht. In heel Nederland maar zeker ook in Brabant, en zeker ook in Den Bosch, waar we nu te gast zijn. 
En juist omdat we hier in Den Bosch zijn kan ik niet voorbij aan de vergelijking met een goede Bossche Bol. Schone lucht is net als een goede kwaliteit Bossche Bol. Het is lekker en iedereen wordt er blij van! 
Ik kijk uit naar onze samenwerking en ik ben ook benieuwd naar jullie ideeën en plannen. Dank jullie wel!