De binnenvaart is in Nederland verantwoordelijk voor maar liefst 35 procent van
al het goederenvervoer, en zal de komende jaren alleen maar belangrijker
worden. Tegelijkertijd staat de sector voor grote uitdagingen: een
verduurzamingsopgave, de gevolgen van klimaatverandering en digitalisering zijn
daar goede voorbeelden van. Met de Toekomstvisie voor de binnenvaart,
presenteert minister Mark Harbers een integrale aanpak voor de komende
decennia.
Meer vervoer van weg naar water
Om te voorkomen dat het drukke wegennet de komende jaren nog voller wordt,
zet het kabinet in op meer vervoer over water. Deze zogenoemde ‘modal shift’
kan niet alleen de groei van het wegvervoer verminderen, maar is ook een
belangrijke stap in het tegengaan van klimaatverandering. Vergeleken met
vrachtvervoer via de weg, stoot de binnenvaart namelijk aanzienlijk minder CO2
uit.
Betrouwbare vaarwegen
De vaarwegen worden getroffen door de gevolgen van klimaatverandering. De
afgelopen jaren waren de effecten van droogte in de zomer voelbaar in de
binnenvaart. Het kabinet trekt miljarden uit voor onderhoud en instandhouding,
maar dat alleen is niet genoeg. Om onze vaarwegen ook voor de toekomst
geschikt te houden voor de binnenvaart is klimaatadaptatie iets waar structureel
rekening mee moet worden gehouden. Rijkswaterstaat onderzoekt daarom de
effecten van klimaatverandering op de vaarwegen, zoals wateroverlast, droogte
en overstromingen.
Emissieloze binnenvaart
Met andere landen heeft Nederland afgesproken te streven naar een
klimaatneutrale binnenvaart in 2050, met vrijwel geen uitstoot van schadelijke
stoffen. Dit gaat veel geld kosten. Om de Europese binnenvaartvloot emissievrij
te maken is 5 tot 10 miljard euro nodig en dat kan de sector niet alleen dragen.
Daarom zijn er vanuit de overheid subsidieregelingen, voor bijvoorbeeld de
vervanging van oude motoren of het plaatsen van een elektrische aandrijfmotor.
De Tijdelijke Subsidieregeling Verduurzaming Binnenvaartschepen wordt in 2023
uitgebreid.
Digitalisering
Door verder te digitaliseren kan de binnenvaart in de toekomst nog efficiënter en
veiliger werken, met minder administratieve lasten en met betrouwbare
levertijden. Innovatieve concepten zoals autonoom vervoer, kunstmatige
intelligentie en blockchain bieden de binnenvaart een enorme kans om bij te
dragen aan een slim (en groen) vervoerssysteem.
Samen richting de toekomst
Het ministerie werkt samen met de sector om de binnenvaart klaar te maken
voor de toekomst. Hierbij is het belangrijk te beseffen dat sommige oplossingen
samen met andere landen moeten worden gezocht omdat de binnenvaart bij
uitstek een internationaal opererende sector is.
Het ministerie wil samen met alle relevante partijen tot een gezamenlijke actieagenda komen. In het eerste kwartaal van 2023 moet die gereed zijn.
Meer lezen in Kamerbrief Toekomst Binnenvaart